PROTEZY OSIADAJĄCE
Są to akrylowe uzupełnienia ruchome. Głównym wskazaniem do ich stosowania są przypadki bezzębia lub rozległych braków w uzębieniu, kiedy nie ma możliwości wykonania innych rodzajów uzupełnień (mostów, protez szkieletowych oraz uzupełnień opartych na implantach). Protezy osiadające w skrajnych przypadkach odtwarzają wszystkie zęby (tzw. proteza całkowita) lub odtwarzają część uzębienia (tzw. proteza częściowa).
Protezy osiadające utrzymują się w ustach na zasadzie przyssania do tkanek miękkich. Jest to stosunkowo tanie i bardzo popularne rozwiązanie, posiadające jednak liczne wady:
PROTEZY TYPU OVERDENTURE
Są to ruchome uzupełnienie protetyczne. Protezy te utrzymują się na przeleczonych korzeniach lub implantach poprzez: zatrzaski, magnesy, korony teleskopowe, zespolenia belkowe. Są to uzupełnienia spełniające wymogi estetyki, chroniące kości szczęk przed zanikiem oraz zapewniające akceptowalny komfort dla Pacjenta. Jednak warunkiem koniecznym w przypadku użytkowania tego typu protez jest opanowanie przez Pacjenta zasad utrzymywania idealnej higieny jamy ustnej i regularne zgłaszanie się na wizyty kontrolne!
Warto zwrócić uwagę na możliwość wykonania protezy overdenture opartej na zaledwie dwóch implantach w żuchwie i czterech w szczęce u Pacjentów bezzębnych co przy względnie przystępnych kosztach, diametralnie poprawia komfort użytkowania w porównaniu do protez całkowitych osiadających.
PROTEZY NATYCHMIASTOWE
Protezy natychmiastowe to ruchome uzupełnienia protetyczne, oddawane Pacjentowi zaraz po ekstrakcji zębów jeszcze w czasie działania znieczulenia. Wszystkie czynności związane z wykonaniem protezy są przeprowadzane przed usunięciem zębów. Takie postępowanie pozwala na uniknięcie przykrej dla Pacjenta sytuacji braku zębów, zapewnia normalne warunki życia i możliwość kontynuowania pracy zawodowej. Na pierwszej wizycie lekarz pobiera wyciski szczęki (szczęka zawiera zęby przeznaczone do usunięcia). Następnie wysyła je do laboratorium, gdzie technik z wycisku odlewa model gipsowy, a potem wycina zęby przeznaczone do usunięcia. Na takim modelu przygotowuje protezę. W następnym etapie technik przesyła pracę do gabinetu. Na kolejnej wizycie lekarz usuwa zęby i dopasowuje protezę.
Niestety, nie zawsze można wykonać takie uzupełnienie. Czasami zęby są w tak złym stanie, są tak mocno rozchwiane, że zachodzi realna obawa, że zostaną usunięte podczas pobierania wycisku. Wtedy można wykonać tylko protezę wczesną (wyciski pobiera się natychmiast po usunięciu zębów a protezę oddaje po około dwóch dniach). Stosowanie tego typu rozwiązania wiąże się z koniecznością bezwzględnego przestrzegania zaleceń lekarza protetyka, zgłaszania się na częste wizyty kontrolne oraz utrzymania wzorowej higieny jamy ustnej i protezy. Są to protezy czasowe. Przygotowują do wykonania protez docelowych.
PROTEZY SZKIELETOWE
Protezy szkieletowe należą do ruchomych uzupełnień protetycznych tzw. podpartych. Wykorzystuje się je w przypadku braków zębowych zbyt rozległych na uzupełnienie mostem. Proteza taka opiera się nie tylko na dziąsłach i błonie śluzowej, ale również na zębach - nie powoduje więc wzmożonego zaniku kości i dziąseł.
Wykonana prawidłowo może służyć Pacjentowi przez długie lata. Główną ich częścią jest metalowy szkielet zaopatrzony w klamry i ciernie, który jest na tyle cienki i zredukowany, iż praktycznie nie przeszkadza użytkującemu. Ciernie są to wypustki opierające się na żujących powierzchniach zębów. Przenoszą one siły żucia z bezzębnych wyrostków zębodołowych na zęby filarowe wraz z ich ozębną. Należy podkreślić, że jest to fizjologiczny sposób przenoszenia sił zgryzowych na kości i stanowi niewątpliwie zaletę tego rodzaju uzupełnień. Również błona śluzowa i okostna uczestniczą w przenoszeniu sił, ale w dużo mniejszym stopniu niż ma to miejsce w protezach osiadających. Klamry odpowiedzialne są za utrzymanie protez na podłożu. Ze względu na ich niekosmetyczny wygląd są one coraz częściej zastępowane przez mocowane na koronach, zasuwach, zatrzaskach i koronach teleskopowych. W celu umożliwienia takiego utrzymania protezy, konieczne jest okoronowanie zębów sąsiadujących z protezą. Połączenie protezy z koronami następuje bez widocznych elementów metalowych (klamry, ciernie), co umożliwia uzyskanie oczekiwanego efektu kosmetycznego.